De samenleving digitaliseert in een razend tempo. Voor miljoenen mensen levert dat problemen op omdat ze niet goed meekomen die ontwikkeling. Deze groep met lagere digitale vaardigheden heeft vaak ook mindere gezondheidsvaardigheden. Dit maakt het een kwetsbare groep omdat ook de zorg alsmaar digitaler wordt. Daarom is NHLstenden gestart met het Digitale Gezondheidsvaardigheden-Lab (DG-Lab) om mensen en organisaties bijeen te brengen om dit probleem op lokaal niveau samen aan te pakken.
‘Er is een enorme groep mensen die moeite heeft met het gebruiken van digitale toepassingen in de gezondheidszorg. Dit terwijl er steeds meer digitaal geregeld wordt. Hierdoor lopen deze mensen het risico om informatie te missen, dit kan een negatief effect op de gezondheid hebben’, legt projectleider van het DG-Lab Daniël Pit uit. Een groot probleem dat, als we niets doen, alleen maar groter wordt.
Digitale Gezondheidsvaardigheden
Digitale gezondheidsvaardigheden zijn de vaardigheden die je nodig hebt om bronnen en informatie te verzamelen die je kan gebruiken ten behoeve van je eigen welzijn en gezondheid. Je kan daarbij denken aan het gebruiken van een digitaal sporthorloge, maar ook aan beeldbellen met de huisarts of het inloggen op een patiëntenportaal.
Friese Kansen: Vlieland
De bijeenkomst op Vlieland was medeaanleiding om het DG-Lab op te starten. ‘Er was zoveel energie bij bestuurders en ondernemers op dit onderwerp’, blikt Simone Meertens (lid raad van bestuur ZuidoostZorg) terug. ‘Er moet iets gebeuren en daar hebben we iedereen bij nodig, met dat gevoel ben ik van de boot afgestapt.’
DG-Lab
Na Vlieland zijn studenten in het DG-Lab aan het werk gegaan. ‘We zijn begonnen met een inventarisatie om te achterhalen wat er al gebeurt en waar initiatieven tegenaanlopen bij het bevorderen van digitale gezondheidsvaardigheden’, vertelt Job van ’t Veer (lector digitale innovatie in zorg en welzijn bij NHLstenden).
Er kwamen drie belangrijke kwesties bovendrijven: hoe bereik je de juiste doelgroep, hoe sluit je het huidige aanbod beter aan en hoe doe je dat in samenwerking met betrokken partijen?
Vervolgens organiseerden de studenten op iedere locatie met (vrijwilligers)organisaties en mensen vanuit de doelgroep om samen manieren te verzinnen om op lokaal niveau bij te dragen aan digitale gezondheidsvaardigheden. Voor die gesprekken is in het DG-Lab een speciaal gespreksmodel ontwikkeld.
‘We willen geen oplossingen verzinnen vóór mensen maar met mensen. Daarom zijn de studenten op verschillende plekken met mensen in gesprek gegaan. Om te achterhalen wat mensen beweegt en hoe digitalisering ze kan helpen’, vertelt Job.
Gemeenschapskracht
‘De unieke kracht van het DG-Lab is dat we werken met betrokken bewoners en organisaties vanuit gemeenschapskracht. We hebben zoveel lokale initiatieven leren kennen die zich al inzetten voor een gezonde en leefbare omgeving, zoals bijvoorbeeld de Bloeizones.’ Het DG-Lab heeft het afgelopen jaar ook een aantal goed bezochte bijeenkomsten georganiseerd voor alle betrokken organisaties, om kennis uit te wisselen en elkaar te inspireren. Broodnodig, volgens Daniël: ‘Veel kennis en ervaring is al aanwezig bij lokale initiatieven, die wordt nog te weinig gedeeld. Daarom is het goed om alle betrokken partijen bijeen te brengen.’
Vervolg
Het DG-lab gaat volgend jaar verder. Er komen nieuwe plekken bij waar studenten terecht kunnen voor hun actieonderzoek. ‘We gaan verder op de ingeslagen weg’, zegt Daniël strijdbaar. ‘Een cruciaal deel van de oplossing ligt besloten in de Mienskip, collectieven die iets voor elkaar willen betekenen. Wij willen bijdragen aan het vinden van vormen om die lokale ambities waar te maken’.
NHLstenden ook actief als coalitietrekker Basisvaardigheden binnen de Friese Preventie Aanpak. Via die weg kan het DG-Lab een bijdrage leveren aan effectieve aanpakken voor alle Friese gemeenten.